Alman
sanayici Bosch motorlu araçlar için elektrik donanımı üreten dünya çapında
başta gelen firmayı küçük bir tesisatçı dükkanından başlayarak kurdu. 20.
yüzyılın başında hemen hemen her otomobile takılan manyetoyu geliştirerek dünya
çapında ünlendi.
Bosch Schwaebische Alp dağlarında bir köy olan Albeck'de bir çiftçi ailesinin
oniki çocuğunun onbirincisi olarak dünyaya geldi. Ailesinin başlıca gelir
kaynağını, arabacıların geceledikleri ve atlarını değiştirdikleri bir han
oluşturuyordu.
Tren hattı döşendiğinde ailece Ulm'e taşındılar. Bosch ince tesviyecilik
dalındaki çıraklığını tamamladıktan sonra ülkesinden ayrıldı. 1884'te ABD'ye
giderek burada Thomas Alva Edison ile birlikte çalıştı ve ardından da
İngiltere'ye gitti.
Ondan iki yıl sonra da 10.000 marklık bir sermaye ile Stuttgart'ta bir tesisat,
ince tesviyecilik ve elektroteknik şirketi kurdu. 1887'de bir arkadaşının
kızkardeşi olan Anna Kayser ile evlenerek iki çocuk sahibi oldu.
Bosch, bir makinacı kalfa ve bir çırak çocukla birlikte her türlü elektrik
tesisatı onarıyor ve telefon, ev telgrafı ve paratoner (yıldırımsavar) gibi
aygıtları monte ediyordu.
1887'de gazlı motorlar için ürettiği manyetoyu izleyen yıllarda giderek
geliştirdi. Elde ettiği başarılar yüzünden tesisatçı firmasının kapasitesini
gözünde büyüttü. Yeni makine alımı için fazla yatırım yaptı ve 1890'da parasal
sıkıntıya düştü. Ancak 1897'de ekonomik sıkıntısını atlatabildi.
Kendisi tarafından üretilen manyeto artık bir motorlu araca, bir Dioa-Bouton Üç
Tekerleklisine takılabildi. Bosch bundan beş yıl sonra kesin başarıya ulaştı.
Proje mühendisi Gotdob Honold bujilerle bir yüksek gerilim manyetosu
geliştirdi. Bir aygıt ateşleme hızı ve dakiklik açısından tüm rakip firmaların
ürünlerinden üstündü.
Ayrıca hızlı çalışan benzinli motorların geliştirilmesi üzerinde etken oldu.
Aradan çok geçmeden Bosch hemen hemen bütün büyük otomobil firmalarından
sipariş almaya başladı.
Yeni yüzyıla girdikten birkaç ay sonra, bu arada 45 kişi çalıştıran Bosch,
Stuttgart'a taşındı. Elektroteknik fabrikasını plânlarken ABD'de edindiği
deneyimlerden yararlandı.
Modera iş bölümünü göz önünde tutarak imalathanelerini donattı. Sık sık
"Kızıl Bosch" olarak nitelendirilen sanayici, Almanya genelinde ancak
1918'de kabul edilen 8 saatlik iş gününü 1906'da uygulayarak sosyal tutumunu
kanıtladı.
1910'da fabrikasında çalışanlara Cumartesileri öğleden sonra izin verdi. Diğer
işletmelerin çoğunda o tarihte haftada altı tam gün çalışılıyordu. Şirketi
1913'te 7 haftalık bir işçi mücadelesine sahne olunca, Bosch işverenler
birliğine katıldı. O tarihe kadar bu örgüte üye olmayı reddetmişti.
Birinci Dünya Savaşı patlak vermeden önce Bosch ürünlerinin % 90'ını dış
ülkelere satıyordu. Şirketi, motorlu taşıtlar için buji, ışık makinesi, akü,
starter, far vb. parçalardan oluşan ilk standart elektrikli donanımı sunuyordu.
İngiltere, Fransa ve ABD'de kendi şirketleri ve temsilcilikleri bulunmaktaydı.
Her ne kadar savaş başladığında dış ülkelerden sağladığı kazanç elden gittiyse
de, savaş için yaptığı üretim bunu kat kat çıkartıyordu. Bosch bu kazancının
büyük bir bölümünü Neckar kanalının inşası için kurulan bir vakfa devretti.
1916'da firmasını anonim şirkete çevirdi.
Her zaman teknikteki yenilikleri göz önünde bulunduran Bosch, Birinci Dünya
Savaşı sona erdikten sonra araştırmaya büyük paralar ayırdı ve işletmesini
giderek büyüttü.
Özel hayatında 20'li yıllarda kaderin birkaç sillesine katlanmak zorunda kaldı.
Oğlu mültipl skleroz hastalığından öldüğü gibi, çocuğunun ölümünü
kabullenemeyen karısı da geçirdiği ağır depresyonlar yüzünden hastanelerde
bakılmak zorunda kaldı. Bosch 1926'de boşandı ve bir yıl sonra Margarete Woerz
ile evlenerek bir kız çocuk sahibi oldu.
Yine 1927'de çalışanlara şirkette uzun yıllar çalıştıktan sonra,
emekliliklerinde parasal destek sağlayan Bosch Yardımı adı altında toplumsal
bir kuruluşu hayata geçirdi. Ne var ki, 30'lı yılların başındaki dünya ekonomik
buhranı 1937'den beri Robert Bosch GmbH adını taşıyan bu kuruluşu da etkiledi.
Satışlar hissedilir derecede gerilerken çalışanların kimisine yol vermek
gerekti.
Bosch' un fabrikaları İkinci Dünya Savaşı'nda geniş çapta yıkıldılarsa da
kendisi buna tanık olmadı. Şirketin kurucusu 1942 yılinda 80 yaşında
Stuttgart'ta hayata veda etti. Fabrikaları yeniden inşa edildikten sonra üretim
yelpazesine buzdolapları ve diğer elektrikli ev aletleri eklendi.
21 Şubat 2021 Pazar
ROBERT BOSCH
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
YATMA ZAMANI
GEREKLİ OLANLAR: Oyuncak hayvan Oyuncağı içine alacak büyüklükte karton kutu Eski havlu, eski kumaş parçaları, pamuk Çocuğunuz uy...
-
Türk milletinin bugün ve gelecekte tam bağımsızlığa, huzur ve refaha sahip olması, devlet yönetiminin millet egemenliği esasına dayandırılma...
-
KARADENİZ BÖLGESİ A. BÖLGENİN GENEL COĞRAFİ ÖZELLİKLERİ Türkiye’nin kuzeyinde yer alan bölge, ismini Karadeniz’den alır. Doğuda Gürc...
-
14. Yüzyıl Başlarında Anadolu ve Avrupa’nın Genel Durumu 1243 yılında Kösedağ Savaşı’nı kaybeden Türkiye Selçuklularının merkezi otorites...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder