Fransız bilim adamlarından Pare (1510-1590), dört farklı kral zamanında cerrah olarak sarayda hizmet vermiştir. O dönemde cerrahi henüz bir bilim olarak kabul edilmemekte ve cerrahi müdahaleler, daha çok berber cerrahlar tarafından yürütülmekteydi. Pare de bir berber cerrahtır.
Latince bilmediği için eserlerini Fransızca olarak kaleme almıştır. Belli başlı
eserlerinden biri tüfek yaralarının tedavisi ile ilgilidir. Zira o devirde,
uzun süreli savaşlar olmakta ve kullanılan silahların sebep olduğu yaralar
önemli bir sorun teşkil etmekteydi. Savaşlarda bizzat cerrah olarak görev yapan
Pare, tüfek yaralarına tatbik edilen dağlamada kullanılan yağın bitmesi
sonucunda ağrıyı dindirmek için merhem tatbik etmiş ve onun, dağlamaya nispetle
daha az acı vermesinin yanı sıra yaranın daha çabuk iyileştiğini gözlemiştir.
Bunun üzerine bu konuda bir eser kaleme alarak bu deneyimini cerrahlara
duyurmak istemiştir.
Pare bu eserinin yanı sıra iki önemli çalışmasını da yine Fransızca olarak
kaleme almıştır. Bunlardan birisi, ayrıntılı bir anatomi kitabıdır (Genel
Anatomi). Eserde çeşitli şemalarla anlatım daha da açık hale getirilmeğe
çalışılmıştır. Resimler, o devir eserlerinin karakteristiği olarak fevkalade
güzeldir. İkinci eseri ise genel bir cerrahi kitabıdır (Genel Cerrahi). Burada
Pare, cerrahi müdahalelerin yöntemleri ve cerrahi teknikleri ile ilgili bilgi
vermektedir.
Cerrahi müdahaleleri amputasyon (işe yaramayacak kadar bozulmuş olan organ ya
da kısmın kesilmesi), dağlama ve ligatur (bağlama) olmak üzere üç ana kolda
toplayan Pare, cerrahi müdahalelerde kullanılacak yeni bazı aletler de
önermektedir. Örneğin bunlardan biri zor doğumlarda bebeğin rahimden alınmasını
sağlayan 'suni eller'adını vermiş olduğu alettir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder