Mebusan Meclisi kapalı olduğu için Padişah Vahdettin ve Sadrazam Damat Ferit Paşa, eski kumandan ve vezirlerden oluşan “Saltanat Şurası”nı topladılar. Saltanat şurası barışın yapılmasını kabul etti ve Paris’e gönderilen heyet Sevr Barış Antlaşması’nı imzaladı (10 Ağustos 1920). Sevr Barış Antlaşması’nın önemli hükümleri şunlardır:
Sınırlar
1. Doğu Trakya ve Batı Anadolu Yunanistan’a bırakılacaktır.
2. Mardin, Urfa, Antep dahil olmak üzere Suriye Fransa’ya verilecektir.
3. Arabistan ve Musul dahil Irak İngiltere’ye bırakılacaktır.
4. Güneybatı Anadolu İtalyanların egemenliğine girecektir.
5. Giresun, Ordu, Samsun, Tokat, Amasya, Sinop, Çorum, Kayseri’nin doğusu, Çankırı, Ankara, Eskişehir, Bolu, Zonguldak ve Bilecik Osmanlı Devleti’nin elinde kalacaktır.
6. Rodos ve Oniki Ada İtalya’ya, diğer Ege adaları Yunanistan’a bırakılacaktır.
Siyasi Hükümler
1. İstanbul, Osmanlı Devleti’nin başkenti olarak kalacak, ancak Osmanlı Devleti azınlıkların haklarını koruyamazsa burası da elinden alınacaktır.
2. Boğazlar, savaş zamanında bile bütün devletlerin gemilerine açık olacaktır. Yönetim Boğazlar Komisyonu’na verilecek, merkezi İstanbul olan bu komisyonun ayrı bütçesi ve ayrı bayrağı olacaktır.
3. Azınlıklara geniş haklar verilecektir. Azınlıklar her derecede okul açabilecektir.
4. Hicaz bağımsız bir devlet olacak, Osmanlı Devleti Mısır üzerindeki haklarından vazgeçecektir.
5. Van, Erzurum, Bitlis ve Trabzon illerinde bağımsız bir Ermenistan Devleti kurulacaktır. Antlaşmanın uygulanmaya başlamasından sonra Kürtler Doğu Anadolu’da bağımsız bir kuruluş meydana getirmek isterlerse kabul edilecektir.
Askeri Hükümler
1. Osmanlı ülkesinde mecburi askerlik kaldırılacaktır.
2. Askeri kuvvet 50.700 kişiden oluşacak ve ordunun ağır silahları bulunmayacaktır.
3. Deniz gücü sınırlı olacak, 13 küçük gemiyi geçmeyecektir.
Ekonomik Hükümler
1. Maliye tamamen İtilaf Devletleri’nin kontrolü altında olacaktır. İngiliz, Fransız, İtalyan ve Türklerden oluşan bir komisyon bütçeyi belirleyecektir. Osmanlı üyeleri bu komisyonda sadece danışman olarak bulunacaktır.
2. Osmanlı Devleti savaş tazminatı ödeyecektir.
3. Osmanlı Devleti’nin I.Dünya Savaşı’nın başında kaldırdığı kapitülasyonlar yeniden yürürlüğe konulacaktır. Bu kapitülasyonlardan bütün devletler yararlanacaktır.
4. Osmanlı uyruğundaki herhangi bir kişi, Anlaşma Devletleri’nin vatandaşlığına geçebilecek, vatandaşlık değiştirdiği tarihten itibaren kapitülasyonlardan yararlanabilecektir.
YORUM:
- Bu anlaşma bir meclis tarafından onaylanmadığı için hukuki geçerliliği yoktur.
- Türk milletinin direnişi ve kararlılığı karşısında uygulanamamış bir antlaşmadır.
- Sevr Barış Antlaşması’na TBMM’nin tepkisi çok sert olmuştur. Meclis bu barışı tanımadığını açıklamış, Sevr’i imzalayanlar ve onaylayanlar vatan haini sayılmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder